Sau giai đoạn bị điều tra và kết án, một trong những vấn đề mà người bị kết án hình sự thường quan tâm là điều kiện và thủ tục xin hoãn thi hành án về hình phạt tù.

Vậy pháp luật đã có những quy định như thế nào về đối tượng được xin hoãn thi hành án, không phải chấp hành ngay hình phạt tù?

Trường hợp được hoãn thi hành án hình sự

Điều 67 Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 quy định, người bị kết án có thể được hoãn thi hành hình phạt tù nếu thuộc các trường hợp sau:

Người bị xử phạt tù bị bệnh nặng: nhằm tạo điều kiện cho họ được chữa trị bệnh; Người bị xử phạt tù là phụ nữ có thai hoặc đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi: nhằm đảm bảo quyền lợi cho phụ nữ mang thai và trẻ em; Người bị xử phạt tù không thuộc vào các tội xâm phạm an ninh quốc gia hoặc các tội khác là tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng và là người lao động duy nhất trong gia đình, nếu họ phải chấp hành hình phạt tù thì gia đình sẽ gặp khó khăn đặc biệt; Người bị xử phạt tù bị kết án về tội phạm ít nghiêm trọng, do nhu cầu công vụ: nếu bắt họ chấp hành hình phạt tù ngay thì chưa có người thay thế vị trí của người bị kết án.

Căn cứ Điều 261 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017 thì người có thẩm quyền ra quyết định hoãn chấp hành hình phạt tù là Chánh án Tòa án đã ra quyết định thi hành án. Việc ra quyết định có thể do chính Chánh án xem xét hoặc trên cơ sở là sự đề nghị của Viện kiểm sát, cơ quan Công an cùng cấp hoặc người bị kết án.

Trong thời hạn 07 ngày, kể từ ngày nhận được đơn hoặc văn bản đề nghị hoãn chấp hành án phạt tù, Chánh án Tòa án đã ra quyết định thi hành án sẽ xem xét và quyết định người bị kết án có được hoãn việc chấp hành hình phạt tù hay không.

Trong thời hạn 07 ngày kể từ ngày nhận được đơn hoặc văn bản đề nghị hoãn chấp hành án phạt tù, Chánh án Tòa án đã ra quyết định thi hành án phải xem xét, quyết định.

Thời hạn hoãn chấp hành hình phạt tù

Đối với người bị kết án bị bệnh nặng, thời hạn hoãn chấp hành hình phạt cho người bị bệnh nặng là cho đến khi sức khỏe của họ hồi phục, khi này việc thi hành hình phạt tù không còn ảnh hưởng đến tính mạng của họ.

Đối với phụ nữ mang thai hoặc nuôi con dưới 36 tháng tuổi thì thời hạn cho việc hoãn chấp hành hình phạt tù là cho đến khi người con (không kể con đẻ hay con nuôi) được 36 tháng tuổi.

Nếu trong thời gian được hoãn chấp hành án mà người này lại tiếp tục có thai hoặc phải nuôi con dưới 36 tháng tuổi thì thời hạn hoãn sẽ là khi đứa con sau cùng của người bị kết án đủ 36 tháng tuổi.

Đối với người bị kết án là người lao động duy nhất trong gia đình: Người bị kết án là người lao động duy nhất của gia đình sẽ được hoãn chấp hành hình phạt tù một lần hoặc nhiều lần, nhưng tổng số thời gian được hoãn tối đa là một năm.

Đối với người bị kết án về tội ít nghiêm trọng, do nhu cầu công vụ: Người bị kết án về tội ít nghiêm trọng và do nhu cầu công vụ sẽ được hoãn chấp hành hình phạt tù một hoặc nhiều lần, với thời hạn tối đa là một năm.

Tuy nhiên, người phạm tội đang được hoãn thi hành án hình sự vẫn có thể bị hủy quyết định về hoãn thi hành án. Theo đó, căn cứ khoản 4 Điều 24 Luật Thi hành án hình sự 2019, trong thời gian được hoãn chấp hành án, nếu người được hoãn chấp hành án phạt tù thực hiện một trong các hành vi sau sẽ bị xem xét để ra quyết định hủy quyết định hoãn chấp hành án phạt tù:

Vi phạm tội mới; Bỏ trốn; Vi phạm pháp luật gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội; Chánh án tòa án đã ra quyết định thi hành án sẽ là người có thẩm quyền để ra quyết định hủy quyết định hoãn thi hành án.