Nhân viên EVN Hà Nội triển khai mở rộng công suất trạm biến áp 110 kV Thường Tín. (Ảnh: PV/Vietnam+)

Mặc dù ngành điện đã và đang nỗ lực triển khai nhiều giải pháp nhằm đảm bảo cung cấp điện cho sự phát triển của kinh tế-xã hội và nhu cầu của nhân dân song do ảnh hưởng của hiện tượng El Nino, tình trạng nắng nóng, hạn hán, thiếu nước đã làm cho các hồ thủy điện ảnh hưởng nghiêm trọng.

Vì vậy, bên cạnh các giải pháp của EVN, việc sử dụng điện tiết kiệm và hiệu quả là yếu tố quan trọng nhằm giảm bớt áp lực lên việc cung ứng nguồn năng lượng này.

Nhiều hồ thuỷ điện khô cạn

Báo cáo của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cho thấy, đến ngày 11/5 đã có 11/47 hồ thủy điện lớn có mực nước đã về mực nước chết hoặc gần mức nước chết bao gồm: Lai Châu, Trung Sơn, Đồng Nai 2, Buôn Tua Srah, Hương Sơn, Trị An, Ialy, Sông Ba Hạ, Xekaman 1, Đakr Tih, Sê San 4.

Ngoài ra, có 21/47 hồ thủy điện lớn có dung tích còn lại dưới 20% như Sơn La (2 ngày đầy tải), Tuyên Quang (2 ngày), Thác Bà (2 ngày)… và 16 hồ có mực nước thấp hơn mực nước tối thiểu của Quy trình vận hành liên hồ chứa.
Đặc biệt là các hồ thủy điện khu vực miền Bắc, tất cả 12/12 hồ thủy điện lớn có lưu lượng nước về hồ rất kém, tần suất nước về nhiều hồ kém nhất trong 100 năm qua (tính đến ngày 11/5).

[Quy hoạch điện VIII: Bảo đảm vững chắc an ninh năng lượng quốc gia]

Riêng tháng 4 và đầu tháng 5 nước về các hồ chỉ đạt dưới 50% trung bình nhiều năm, một số hồ chỉ đạt 20% so với trung bình nhiều năm, gây thiếu hụt nguồn nước nghiêm trọng cho các hồ thủy điện.

Bộ Tài nguyên và Môi trường đã nhận định với ảnh hưởng của hiện tượng El Nino nguy cơ thiếu hụt nguồn nước sẽ tiếp diễn đến cuối mùa cạn năm 2023. Tổng lượng dòng chảy đến các hồ chứa lớn khu vực Bắc Trung Bộ được dự báo thấp hơn từ 15-35%, khu vực Trung Trung Bộ và Nam Trung Bộ thấp hơn từ 15-40%, khu vực Tây Nguyên thấp hơn từ 10-25% so với trung bình nhiều năm. Nguy cơ thiếu nước trong thời gian còn lại của mùa cạn sẽ diễn ra nghiêm trọng.

Trong khi đó, nhu cầu sử dụng điện đang có xu hướng tăng cao, đặc biệt vào các mùa nắng nóng và tháng 5, 6, 7. Đơn cử, ngày 6/5, mặc dù là ngày nghỉ cuối tuần nhưng nhu cầu điện của hệ thống điện quốc gia đã tăng lên mức kỷ lục mới, xấp xỉ 895 triệu kWh, cao nhất từ đầu năm đến nay và tăng 12,34% so với cùng kỳ tháng 5/2022; công suất tiêu thụ cực đại đạt 43.300MW, cao nhất từ đầu năm đến nay và tăng 9,12% so với cùng kỳ tháng 5/2022.

Để đảm bảo cung ứng điện các tháng cao điểm mùa khô, ông Võ Quang Lâm, Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam cho biết ngay khi có Công điện của Thủ tướng, EVN đã ngay lập tức triển khai nhiều biện pháp cấp bách.

- Tiêu thụ điện trên địa bàn Hà Nội một số ngày gần đây:

Theo đó, về vận hành, EVN sẽ huy động tối đa các loại hình nguồn điện để cố gắng giữ mực nước đến cuối tháng 5/2023, nâng công suất khả dụng cho các nhà máy thủy điện; tăng cường kiểm tra, củng cố, khắc phục các khiếm khuyết để nâng cao độ tin cậy, khả dụng các tổ máy phát điện, các đường dây/trạm biến áp truyền tải.

Ngoài ra, EVN đã làm việc với lãnh đạo các đơn vị cung cấp nhiên liệu và các đơn vị phát điện; bố trí lịch sửa chữa các tổ máy hợp lý và dịch chuyển giờ cao điểm các nguồn thủy điện nhỏ để tăng thêm công suất khả dụng vào các thời điểm hệ thống cần.

Đẩy mạnh tiết kiệm điện

Cũng theo lãnh đạo EVN, ngành điện đã đàm phán và ký kết các Hợp đồng mua bán điện, gồm: Nhà máy nhiệt điện Thái Bình 2, Nhà máy thủy điện Sông Lô 7, Nhà máy thủy điện Nậm Củm 3; Nhà máy điện BOT Vân Phong 1.

Đối với các dự án Nhà máy năng lượng tái tạo chuyển tiếp, EVN tiếp tục đàm phán và thống nhất mức giá tạm thời để vận hành cho đến khi hai bên thoả thuận được mức giá điện chính thức nhằm kịp thời khai thác cung cấp cho hệ thống điện.

Cùng với đó, đàm phán với Công ty Quốc tế Vân Nam-Trung Quốc (YNIC) để tăng sản lượng, công suất mua cũng như tăng cường nhập khẩu điện từ Lào: Thực hiện và báo cáo các cấp có thẩm quyền để triển khai thủ tục đóng điện đường dây, thử nghiệm nhà máy.

Ông Lâm cho hay, tập đoàn đã chỉ đạo để đẩy nhanh tiến độ các công trình lưới điện truyền tải: tăng cường năng lực truyền tải Bắc-Trung, các công trình đấu nối và giải toả nguồn thuỷ điện Tây Bắc và các nguồn năng lượng tái tạo khu vực miền Trung, Tây Nguyên, đồng thời hoàn thiện lắp đặt tụ bù trên lưới điện để đảm bảo điện áp, đặc biệt tại miền Bắc và tăng thêm khả năng truyền tải, khả năng nhập khẩu Trung Quốc.

Ngoài ra, ngành điện cũng tăng cường tuyên truyền tiết kiệm điện và thực hiện triệt để các giải pháp sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả; Lập phương án thực hiện chương trình điều chỉnh phụ tải (DR), đẩy mạnh thực hiện DR tự nguyện phi thương mại trong các tháng 5-8 trên cơ sở phân bổ công suất khả dụng của Trung tâm Điều độ Hệ thống điện Quốc gia.

“Các Công ty Điện lực có kế hoạch cung cấp điện các tháng, đặc biệt là trong các tháng 5,6,7,8 và thông báo trước cho các khách hàng lớn để khách hàng biết và chủ động điều chỉnh hoạt động sản xuất,” ông Võ Quang Lâm cho hay.

Nhân viên EVNHANOI hướng dẫn người dân ứng dụng công nghệ theo dõi việc sử dụng điện. (Ảnh: evnhanoi)

Liên quan tới lĩnh vực này, ngày 15/5, EVN đã thành lập Ban Chỉ đạo tiết kiệm điện và đảm bảo cung ứng điện năm 2023 do Tổng Giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam làm Trưởng ban, nhằm chỉ đạo thực hiện và kiểm tra, đôn đốc, giám sát việc thực hiện các quyết định, chỉ đạo trong công tác điều độ hệ thống điện và điều hành giao dịch thị trường điện, sản xuất, truyền tải, phân phối và xuất nhập khẩu điện, đảm bảo cung ứng điện trong năm 2023; quyết định giải pháp/chỉ tiêu, chỉ đạo toàn diện công tác sử dụng điện tiết kiệm và hiệu quả, điều chỉnh phụ tải điện (DR), điều hòa phụ tải điện.

Ban Chỉ đạo tiết kiệm điện và đảm bảo cung ứng điện năm 2023 cùng với Ban Chỉ đạo xây dựng các dự án điện trong Quy hoạch phát triển điện lực lực quốc gia trực tiếp chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc thực hiện công tác đầu tư xây dựng các dự án nguồn điện, lưới điện truyền tải, lưới điện phân phối đảm bảo chất lượng, đúng tiến độ, kịp thời nâng cao năng lực cung ứng điện.

Cũng trong ngày 15/5, Tập đoàn Điện lực Việt Nam đã có văn bản kiến nghị Ủy ban Nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quan tâm chỉ đạo công tác sử dụng điện tiết kiệm và hiệu quả trên địa bàn, trong đó đẩy mạnh truyền thông về tình hình cung ứng điện khó khăn trong năm 2023 để các tổ chức, cơ quan, doanh nghiệp và người dân biết, cùng chia sẻ khó khăn và tăng cường thực hành tiết kiệm điện. Tăng cường các giải pháp về tiết kiệm điện và điều chỉnh phụ tải điện tự nguyện phi thương mại (DR).

Thường xuyên theo dõi trang https://sudungdien.evn.com.vn/ để cập nhật thông tin về tình hình tiêu thụ điện/tháng/năm của các cơ quan hành chính sự nghiệp, chiếu sáng công cộng và cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm để điều hành công tác tiết kiệm điện trên địa bàn.../.