Tình trạng ngao chết hàng loạt tại xã Thái Đô, huyện Thái Thụy ngày 13/9. (Ảnh: Thế Duyệt/TTXVN)

Chỉ trong 3 ngày (từ 10-12/9/2022), Ủy ban Nhân dân xã Thái Đô, huyện Thái Thụy (tỉnh Thái Bình) đã tiếp nhận 54 đơn thư của 73 hộ dân nuôi ngao kiến nghị về việc trên diện tích hàng trăm ha nuôi, ngao tự dưng chết hàng loạt. Người dân nơi đây cho rằng, nguyên nhân ngao chết là do ảnh hưởng của sự cố tràn dầu từ tàu Hà An 01.

Sáng 13/9, xuống thực tế bãi nuôi ngao ở xã Thái Đô, dễ dàng nhìn thấy những vệt dài ngao há miệng chết trắng xóa mặt bãi triều. Người dân chỉ cần dậm dậm chân trên mặt bãi triều nuôi ngao vài lần là có thể phát hiện ra những váng dầu loang loáng.

Anh Nguyễn Thế Luyện ở xã Đông Long, huyện Tiền Hải (tỉnh Thái Bình), đại diện một nhóm hộ dân nuôi một vây ngao thương phẩm có diện tích 63ha tại vùng quy hoạch nuôi ngao ở xã Thái Đô từ năm 2006, anh Luyện kể, trưa 8/9/2022 nghe tin tàu Hà An 01 chở hơn 1.000 tấn dầu bị chìm ở vị trí phao số 0 luồng Diêm Điền (huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình).

Đến 21 giờ ngày hôm sau, anh ra thăm bãi nuôi ngao thì phát hiện dầu trên mặt bãi, ngao cũng "ngơ" hết trên mặt bãi rồi sau đó chết hàng loạt. Đến nay, ngao ở vây của nhóm anh nuôi đã chết khoảng 60%.

Anh Luyện chia sẻ, chưa bao giờ thấy trong thời gian ngắn mà ngao chết nhanh, nhiều như vậy, lại đúng vào thời kỳ ngao cho thu hoạch. Anh Luyện mang ngao đi bán cũng không được, thậm chí bị trả lại.

[Ngao tự nhiên chết bất thường, trôi dạt vào bờ biển Thanh Hóa]

Anh Trần Văn Từ, ở xã Nam Thịnh (huyện Tiền Hải) cho biết, từ trước đến nay vẫn thu mua ngao từ bãi ngao của anh Nguyễn Thế Luyện. Nhưng từ ngày 9/9/2022, anh Từ đã phải trả lại khoảng 14 tấn ngao do hơi dầu và sau đó dừng thu mua của anh Luyện...

Gần trưa 13/9, chúng tôi gặp anh Nguyễn Văn Phồn, người thu mua ngao ở xã Thái Đô đang chở ngao thương phẩm ra bãi ngao để trả lại người nuôi. Anh Phồn cho biết, từ ngày 12- 13/9 đã phải trả lại người nuôi khoảng 11 tấn ngao do "toàn hơi dầu."

Ngao chết trắng tại xã Thái Đô, huyện Thái Thụy ngày 13/9. (Ảnh: Thế Duyệt/TTXVN)

Anh Phạm Văn Thăng ở xã Đông Minh (huyện Tiền Hải, tỉnh Thái Bình) nuôi ngao ở bãi triều xã Thái Đô chia sẻ, người nuôi ngao đang lo nhất việc dầu đã bám vào bùn đất mặt bãi triều khiến những con ngao còn sống "không lớn được nữa" và có nuôi lứa ngao sau cũng sẽ bị ảnh hưởng trầm trọng.

Anh Thăng mong các cấp, ngành chức năng của huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình sớm vào cuộc xem xét, tìm nguyên nhân gây ra hiện tượng này.

Qua trao đổi, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Thái Đô Tạ Ngọc Khôi cho biết, sau khi xảy ra sự cố tàu Hà An 01 bị chìm tại vị trí phao số 0 ngày 8/9, thực hiện sự chỉ đạo của huyện Thái Thụy, xã Thái Đô đã cử một tổ công tác phối hợp với Phòng Nông nghiệp, Phòng Tài nguyên và Môi trường và Trạm chăn nuôi thú y huyện trực tiếp đi kiểm tra bãi triều nuôi ngao tại xã Thái Đô với diện tích khoảng 500ha.

Sau khi kiểm tra, Đoàn công tác xác định có hiện tượng mặt bãi triều đọng dầu và ngao chết rải rác. Xã đã chỉ đạo tổ công tác và hợp tác xã đóng các cống lấy nước biển vào vùng nuôi trồng thủy sản; tuyên truyền vận động nhân dân không nên hoang mang; tận thu các sản phẩm trong ao đầm đến kỳ thu hoạch; đồng thời báo cáo cấp trên về tình hình bãi triều nuôi ngao xã Thái Đô có hiện tượng ngao chết. Huyện Thái Thụy cũng đã báo cáo cấp tỉnh.

Các cơ quan chuyên môn của tỉnh như Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Thái Bình cũng đã cử đoàn công tác về xã lấy mẫu đất, mẫu nước, mẫu ngao để xem xét, xét nghiệm và đưa ra kết luận cuối cùng về nguyên nhân ngao chết.

Trước đó, như phóng viên TTXVN đã đưa tin, ngày 8/9, tàu Hà An 01, số đăng ký HP 5767, trọng tải 1.232 tấn, chở 1.077 tấn dầu D.O, nằm neo, chờ thủy triều vào luồng cảng Diêm Điền (huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình), trên tàu có 6 thuyền viên và 1 giám định viên. Do mưa dông, sóng to, gió lớn, tàu bị nước tràn vào hầm mũi, khiến tàu mất hệ thống điện, không còn khả năng điều động...

Sau đó tàu Hà An 01 đã được tàu Tân Cảng 28 kéo vào khu vực gần phao số 0 chờ thủy triều để vào cảng. Tuy nhiên, đến khoảng 11 giờ 30 phút cùng ngày, tàu Hà An 01 bị chìm và có hiện tượng tràn dầu ra biển.

Ngay sau khi nhận được tin báo, lãnh đạo tỉnh Thái Bình, Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh đã chỉ đạo Cảng vụ Hàng hải Thái Bình, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh phối hợp với các lực lượng liên quan khẩn trương cứu nạn các thuyền viên và triển khai ứng cứu, giảm thiểu đến mức thấp nhất dầu tràn ra môi trường.

Ủy ban Nhân dân tỉnh Thái Bình đã đề nghị Ủy ban Quốc gia ứng phó sự cố thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn hỗ trợ tổ chức cứu nạn tàu Hà An 01.

Các đơn vị chức năng liên quan của tỉnh Thái Bình đã cứu hộ thành công 6 thuyền viên, 1 giám định viên của tàu. Lực lượng Biên phòng Thái Bình chủ trì, phối hợp với Công ty trách nhiệm hữu hạn đầu tư Thương mại và vận tải Hà An, Cảng vụ Hàng hải và chủ tàu đưa phương tiện ra khu vực tàu bị nạn để cảnh giới, cảnh báo và thuê thợ lặn kiểm tra tình trạng thực tế của tàu.

Ủy ban Quốc gia Ứng phó sự cố thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn đã chỉ đạo các đơn vị chức năng điều động lực lượng của Trung tâm ứng phó sự cố tràn dầu miền Bắc điều động 7 cán bộ với 500m phao quây dầu, thiết bị bơm hút dầu xuống hiện trường cứu hộ, cứu nạn. Chủ tàu (Công ty trách nhiệm hữu hạn đầu tư Thương mại và vận tải Hà An) liên hệ với Công ty trách nhiệm hữu hạn trục vớt, tìm kiếm, cứu hộ biển Anh Phát (Quảng Ninh) để trục vớt tàu.

Ngay sau khi phương án trục vớt được phê duyệt lúc 18 giờ ngày 9/9/2022, các đơn vị liên quan đã triển khai trục vớt tàu. Đến sáng 10/9, tàu Hà An 01 đã nổi, các đơn vị chức năng liên quan triển khai phương án bơm, hút dầu sang tàu khác để tiến hành trục vớt tàu.

Đến 21 giờ 30 phút ngày 10/9/2022, tàu bị nạn Hà An 01 đã được hai tàu cứu hộ HP-2179 và NĐ-2292 đưa vào cảng Hải Hà (huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình) an toàn./.