Theo dự báo của Cục Đăng kiểm Việt Nam, thời gian tới, nhu cầu đăng kiểm của người dân sẽ tăng cao, trong bối cảnh các vụ án đồng loạt xét xử sẽ khiến nhân lực đăng kiểm viên thiếu hụt nghiêm trọng. Do vậy, cơ quan này đã đề xuất hàng loạt các giải pháp nhằm tháo gỡ thực trạng này.

Nguy cơ hàng loạt tỉnh, thành ùn tắc đăng kiểm

Theo báo cáo của Cục Đăng kiểm Việt Nam, hiện trên cả nước đang có 277/293 trung tâm đăng kiểm với 519/545 dây chuyền kiểm định đang hoạt động đủ đáp ứng nhu cầu kiểm định.

Tuy nhiên, lãnh đạo Cục Đăng kiểm thừa nhận việc phân bổ mật độ các trung tâm đăng kiểm không đồng đều, dẫn đến có nơi thiếu, nơi thừa.

Ngoài ra, đến nay đã có hơn 900 đăng kiểm viên bị khởi tố, trong số này, nhiều đăng kiểm viên là đảng viên bị khởi tố phải bị kỷ luật khai trừ Đảng và buộc thôi việc, nhiều đăng kiểm viên đã xin nghỉ việc hoặc tự ý bỏ việc, chỉ còn số ít đăng kiểm viên bị khởi tố nhưng không là đảng viên đang được tại ngoại vẫn tiếp tục tham gia hỗ trợ hoạt động kiểm định tại các trung tâm đăng kiểm.

Đặc biệt, vẫn còn trung tâm đăng kiểm đang bị điều tra, xác minh, dự báo thời gian tới sẽ có thêm lãnh đạo và đăng kiểm viên bị khởi tố.

Trong các tháng tới, các vụ án được đưa ra xét xử cùng thời điểm sẽ tác động rất lớn đến hoạt động kiểm định bởi theo quy định của Nghị định 30/2023/NĐ-CP, các đăng kiểm viên bị kết tội bằng bản án có hiệu lực pháp luật của tòa án, sẽ bị thu hồi chứng chỉ đăng kiểm viên và không thể tiếp tục tham gia hỗ trợ cho hoạt động kiểm định.

Đối với trung tâm đăng kiểm có từ 2 đăng kiểm viên trở lên bị thu hồi chứng chỉ trong thời gian 12 tháng liên tục sẽ bị tạm đình chỉ hoạt động kinh doanh dịch vụ kiểm định xe cơ giới trong thời gian 3 tháng. Theo tính toán của Cục Đăng kiểm Việt Nam, sẽ có 70 trung tâm đăng kiểm tại 24 tỉnh, thành phố buộc phải tạm dừng hoạt động, sẽ gây ùn tắc phương tiện đến kiểm định tại các địa phương này nếu không chủ động có phương án tháo gỡ.

Trong bối cảnh trên cùng với nhu cầu kiểm định lượng phương tiện gia tăng trong thời gian tới (từ tháng 4-7 và các tháng cuối năm 2024), cả nước sẽ có 31 địa phương ùn tắc phương tiện đến kiểm định, bao gồm Bắc Kạn, Bình thuận, Đồng Nai, Đồng Tháp, Hà Giang, Hà Nội, Kon Tum, Lâm Đồng, Thái Bình, Thừa Thiên Huế, Thành phố Hồ Chí Minh, Trà Vinh, Bắc Giang, Bắc Ninh, Bình Dương, Đà Nẵng, Gia Lai, Hà Tĩnh, Hưng Yên, Nghệ An, Quảng Ngãi, Phú Yên, Quảng Nam, Sơn La, Thái Nguyên, Hải Dương, Đắc Lắk, Bình Định, Cần Thơ, Hòa Bình và Tuyên Quang.

Trong đó, có những địa phương không còn trung tâm đăng kiểm để hoạt động như: Bắc Kạn, Hòa Bình và Thái Bình. Ngoài ra, các tỉnh/thành phố khác cũng có thể bị ảnh hưởng do phương tiện ở các địa phương bị ùn tắc di chuyển về để kiểm định.

Loạt giải pháp để duy trì đăng kiểm hoạt động

Trước tình hình trên, Cục Đăng kiểm Việt Nam đã có báo cáo đề xuất Bộ Giao thông Vận tải cho phép Cục Đăng kiểm Việt Nam và các trung tâm đăng kiểm trên cả nước lựa chọn một số đăng kiểm viên có chuyên môn vững nhưng đã bị khai trừ Đảng và xử lý kỷ luật bằng hình thức buộc thôi việc để ký hợp đồng lao động làm công tác chuyên môn tại các trung tâm đăng kiểm cho tới khi tòa án đưa ra xét xử.

Cục Đăng kiểm Việt Nam cũng đề xuất Bộ Giao thông Vận tải có văn bản đề nghị Ủy ban Nhân dân các tỉnh, thành phố căn cứ vào đặc điểm tình hình hoạt động kiểm định xe cơ giới, báo cáo các cấp có thẩm quyền xem xét, phân hóa các hành vi vi phạm pháp luật để tạo điều kiện cho các đăng kiểm viên mắc sai phạm nhẹ có cơ hội được sửa chữa lỗi lầm, lấy công chuộc tội, tiếp tục phục vụ cho lĩnh vực đăng kiểm để phục vụ nhu cầu cấp thiết chính đáng kiểm định phương tiện của người dân và doanh nghiệp, tránh tình trạng quá tải của các trung tâm đăng kiểm và các thiệt hại không đáng có cho xã hội.

Cục Đăng kiểm Việt Nam cũng đề xuất Bộ Giao thông Vận tải có văn bản kiến nghị Chính phủ sửa đổi, bổ sung Nghị định số 30/2023/NĐ-CP theo hướng lùi thời hạn thực hiện thu hồi chứng chỉ đăng kiểm viên cũng như tạm dừng hoạt động các trung tâm đăng kiểm có từ 2 đăng kiểm viên trở lên bị thu hồi chứng chỉ.

Theo đó, Cục Đăng kiểm dự tính sẽ thực hiện nội dung này từ ngày 1/1/2026 để cho phép các đăng kiểm viên hưởng án treo không bị nghiêm cấm hành nghề tiếp tục làm việc, các trung tâm đăng kiểm được tiếp tục hoạt động phục vụ người dân cho đến hết ngày 31/12/2025./.