Theo đó, ngày 17/11, UBND tỉnh Lào Cai đã ban hành văn bản số 96/TCBC-UBND thông tin về kết quả khắc phục và xác định nguyên nhân gây ra sự cố vỡ cống thoát nước mặt của hồ thải quặng đuôi Nhà máy tuyển đồng Tả Phời, xã Tả Phời, TP.Lào Cai.

Thông cáo nêu rõ, vào khoảng 8 giờ 30 phút ngày 8/8/2023, xảy ra sự cố vỡ cống thoát nước mặt hồ thải quặng đuôi nhà máy tuyển đồng Tả Phời, xã Tả Phời, TP.Lào Cai dẫn đến nước và bùn trong hồ thải quặng đuôi chảy ra ngoài phạm vi dự án theo tuyến cống thoát nước làm ảnh hưởng tới các hộ dân, công trình xây dựng và môi trường phía hạ lưu đập.

Ngay sau khi vụ việc xảy ra, UBND tỉnh Lào Cai đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn của tỉnh, UBND thành phố Lào Cai, UBND nhân dân xã Tả Phời phối hợp với Công ty cổ phần đồng Tả Phời – Vinacomin khẩn trương di chuyển người dân ở khu vực ảnh hưởng đến nơi an toàn và bố trí chỗ ở tạm cho các hộ dân.

Đồng thời, yêu cầu doanh nghiệp lập tức dừng sản xuất nhà máy tuyển, huy động toàn bộ nhân lực, thiết bị để khắc phục sự cố. Đến 13 giờ 30 phút cùng ngày đã ngăn được dòng nước chảy ra môi trường.

Công ty cổ phần đồng Tả Phời - Vinacomin đã hỗ trợ khẩn cấp 177 triệu đồng cho các hộ dân (5 triệu đồng/hộ cho các hộ bị ảnh hưởng nhà ở; 2 triệu đồng/hộ cho các hộ bị ảnh hưởng cây cối, hoa màu); đảm bảo cung cấp suất ăn hàng ngày cho các hộ dân không thể tự tổ chức nấu ăn; thực hiện khám sức khỏe cho nhân dân.

Công tác khắc phục sau sự cố, UBND tỉnh đã chỉ đạo Công ty cổ phần đồng Tả Phời - Vinacomin thực hiện chi trả cho 104/104 hộ dân bị ảnh hưởng, thiệt hại (lúa, tài sản, vật nuôi...), trên cơ sở bảng áp giá công khai, với số tiền trên 5,6 tỷ đồng.

Thực hiện bố trí tái định cư cho 11 hộ dân thôn Phời 3, xã Tả Phời trong khu vực có nguy cơ sạt lở, sụt lún. Vị trí tái định cư tại thôn Cóc 2, xã Tả Phời, thành phố Lào Cai; diện tích tái định cư khoảng 300m2/hộ. 

Đến thời điểm hiện tại, đã có 3/11 hộ dân bốc thăm xác định lô đất và đang hoàn thiện thủ tục bàn giao đất. Đối với 8/11 hộ dân còn lại đang được UBND thành phố Lào Cai khẩn trương tiếp tục triển khai các thủ tục theo quy định.

Cơ quan chức năng thường xuyên tổ chức lấy mẫu nước và bùn tại các vị trí cần thiết để phân tích. Kết quả phân tích đến ngày 27/9/2023 cho thấy nước giếng và mẫu bùn thải có các chỉ tiêu đều nằm trong quy chuẩn cho phép. Đối với nước mặt tại dọc suối khu vực xảy ra sự cố có chất lượng trước và sau sự cố không khác biệt.

Xác định nguyên nhân gây ra sự cố, theo đánh giá của Tổ công tác (được UBND tỉnh Lào Cai thành lập), nguyên nhân gây ra sự cố vỡ cống thoát nước mặt của hồ thải quặng đuôi Nhà máy tuyển đồng Tả Phời là do thời tiết mưa với lưu lượng lớn kéo dài làm biến đổi trạng thái cơ lý bùn đất trong lòng hồ, gây phát sinh bất lợi trong kết cấu, làm cho khớp nối giữa các đoạn cống ngày càng mở rộng, tách rời theo thời gian. Dẫn đến kết cấu tuyến cống thoát nước không chịu được áp lực bùn và nước trong lòng hồ thải khi dâng lên tới cos+199m.

Sau các biện pháp khắc phục sự cố nêu trên, đến nay môi trường khu vực bị ảnh hưởng của sự cố đã đảm bảo an toàn cho đời sống sinh hoạt và sản xuất của người dân.

Thời gian tới, UBND tỉnh Lào Cai yêu cầu các sở, ban, ngành liên quan, UBND TP.Lào Cai, UBND xã Tả Phời, Công ty cổ phần đồng Tả Phời – Vinacomin tiếp tục triển khai khẩn trương và đồng bộ các giải pháp bồi thường thiệt hại, hỗ trợ và tái định cư cho các hộ còn lại.

Thường xuyên tổ chức kiểm tra hiện trường, kịp thời phát hiện các dấu hiệu bất thường của hồ thải quặng đuôi (nếu có) để có biện pháp xử lý kịp thời khắc phục đảm bảo an toàn cho công trình và đời sống nhân dân trong khu vực.

Công ty cổ phần đồng Tả Phời – Vinacomin phối hợp với các cơ quan, tổ chức xây dựng giải pháp đồng bộ đảm bảo an toàn cho hồ thải và người dân trong quá trình nhà máy đi vào hoạt động sản xuất trở lại; tiếp tục quan trắc môi trường khu vực sự cố.

Tăng cường giữ gìn an ninh, trật tự xã hội, đảm bảo an toàn tuyệt đối cho nhân dân; xử lý nghiêm các hành vi vi phạm theo quy định; thực hiện đồng bộ các giải pháp bảo đảm an sinh xã hội.

Qua sự cố nêu trên, UBND tỉnh Lào Cai cũng yêu cầu các sở, ngành, địa phương phải tiếp tục rà soát, yêu cầu các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đảm bảo không để xảy ra sự cố tương tự. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát để kịp thời phát hiện, xử lý theo quy định.

Nguồn: Pháp Luật Plus - Lào Cai: Đã xác định được nguyên nhân sự cố vỡ cống hồ thải quặng đuôi Nhà máy tuyển đồng Tả Phời (phapluatplus.vn)