Tàu cá neo đậu tại cảng cá xã An Sơn, huyện đảo Kiên Hải. (Ảnh: Hồng Đạt/TTXVN)

Cùng với các địa phương biển, đảo của tỉnh Kiên Giang, Phú Quốc triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, nỗ lực quyết liệt trong đợt cao điểm chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) đến tháng 5/2023 trên toàn địa bàn thành phố.

Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố Phú Quốc Đoàn Văn Tiến cho biết, Phú Quốc tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền trong nhân dân, nhất là chủ tàu cá, thuyền trưởng, bà con ngư dân những nội dung cốt lõi của Luật Thủy sản 2017 và các vấn đề có liên quan, phát thư kêu gọi của Tỉnh ủy, Ủy ban Nhân dân tỉnh Kiên Giang hưởng ứng chống IUU theo khuyến nghị của Ủy ban châu Âu (EC), tập trung hành động chống IUU với tinh thần quyết liệt mạnh mẽ.

Phú Quốc hoàn thành việc đăng ký, cấp phép, đánh dấu tàu cá đối với nhóm tàu từ 6m đến dưới 12m chưa đăng ký trong quý 1/2023; thành lập đoàn kiểm tra trách nhiệm ủy ban nhân dân, Chủ tịch ủy ban nhân dân các xã, phường trong chống IU; rà soát thực hiện các thủ tục xóa đăng ký 1.146 tàu cá từ 6m đến dưới 12m không còn hoạt động đúng theo quy định.

Mặt khác, Phú Quốc tiếp tục chỉ đạo các lực lượng, đoàn thể, cấp ủy, chính quyền địa phương hành động quyết liệt, đồng bộ mạnh mẽ các giải pháp cấp bách, góp phần khắc phục "thẻ vàng" của EC và ngăn chặn tình trạng tàu cá, ngư dân vi phạm vùng biển nước ngoài đánh bắt hải sản trái phép.

Thành phố phối hợp với các lực lượng chức năng, đơn vị có liên quan tăng cường tuần tra, kiểm soát và xử lý nghiêm hành vi vi phạm của tàu cá trên ngư trường.

[Kiên Giang phát động 2 đợt chống khai thác hải sản bất hợp pháp]

Bên cạnh đó, quản lý chặt chẽ tàu cá, đặc biệt đối với tàu đánh bắt xa bờ, 100% chủ phương tiện tàu cá, thuyền trưởng ký cam kết không vi phạm vùng biển nước ngoài đánh bắt hải sản trái phép và kiên quyết xử lý nghiêm tàu cá vi phạm.

Thực hiện kế hoạch cao điểm chống IUU đến tháng 5/2023, từ đầu năm đến nay, Phú Quốc đã tạo nhóm trên mạng xã hội Zalo cho Ban Chỉ đạo về IUU thành phố và tổ giúp việc cho ban chỉ đạo này để kịp thời chỉ đạo, cập nhật, trao đổi, xử lý thông tin.

Các xã, phường tuyên truyền đến tận ấp, khu phố, tổ nhân dân tự quản, bà con ngư dân về các chủ trương của tỉnh, thành phố việc thực hiện kế hoạch hành động cao điểm chống IUU, phát thư kêu gọi của Tỉnh ủy, Ủy ban Nhân dân tỉnh Kiên Giang hưởng ứng chống IUU theo khuyến nghị của Uỷ ban châu Âu (EC)…

Ngoài ra, Phú Quốc ký kết quy chế và kế hoạch phối hợp với các huyện, thành phố và Chi cục Thủy sản Kiên Giang trong việc tuần tra, kiểm soát, xử lý tàu cá vi phạm IUU trên địa bàn tỉnh.

Tàu cá neo đậu tại phường An Thới, thành phố đảo Phú Quốc. (Ảnh: Hồng Đạt/TTXVN)

Đoàn kiểm tra liên ngành lĩnh vực thủy sản của Phú Quốc phối hợp với các đơn vị Bộ đội Biên phòng Kiên Giang đóng quân trên địa bàn kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ 100% tàu cá rời cảng và nhập cảng, xuất bến và nhập bến, đảm bảo đủ điều kiện về an toàn kỹ thuật tàu cá, đăng ký, giấy phép khai thác, chứng chỉ thuyền trưởng, máy trưởng… đặc biệt là kiểm soát nghiêm ngặt việc lắp đặt và kết nối thiết bị giám sát hành trình tàu cá (VMS) đối với nhóm tàu cá từ 15m trở lên.

Hiện nay, Phú Quốc còn 15/196 tàu cá chưa lắp đặt thiết bị giám sát hành trình, số tàu cá này đã bán ra ngoài địa phương khác, chủ tàu rời khỏi địa phương không liên lạc được và tàu cá nằm bờ không hoạt động.

Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố Phú Quốc Đoàn Văn Tiến cho biết Phòng Kinh tế thành phố thường xuyên trao đổi, cập nhật thông tin với Chi cục Thủy sản, Trung tâm Đăng kiểm tàu cá tỉnh Kiên Giang về giám sát hoạt động của tàu cá trên biển thông qua tín hiệu của thiết bị giám sát hành trình, thông tin đến người nhà chủ tàu kịp thời liên hệ với thuyền trưởng khi có cảnh báo vượt ranh giới trên biển, nhanh chóng quay tàu về lãnh hải Việt Nam, không khai thác đánh bắt hải sản trên vùng biển nước ngoài. Đồng thời, kịp thời xác minh, xử lý đối với những tàu cá cảnh báo mất kết nối tín hiệu thiết bị giám sát hành trình hoặc vượt ranh trên biển.

Từ đầu năm 2023 đến nay, ngành chức năng của thành phố phối hợp với đơn vị Bộ đội Biên phòng Kiên Giang đã mời các chủ tàu, thuyền trưởng làm việc, xác minh 5 trường hợp tàu cá mất tín hiệu kết nối thiết bị giám sát hành trình trên biển 10 ngày theo thông báo của Trung tâm Đăng kiểm tàu cá tỉnh Kiên Giang.

Cũng từ đầu năm đến nay, thành phố chưa nhận thông báo nào từ các lực lượng tuần tra trên biển, ghi nhận trường hợp tàu cá có chủ sở hữu là người đăng ký thường trú trên địa bàn Phú Quốc đi khai thác vi phạm vùng biển nước ngoài.

Cùng với đó, trong việc chứng nhận sản lượng và truy xuất nguồn gốc hải sản khai thác, Phú Quốc đã đề nghị Ban quản lý Cảng cá Kiên Giang bố trí đủ nhân lực tại cảng cá chỉ định là Cảng cá An Thới để giám sát, xác nhận và truy xuất nguồn gốc 100% sản lượng hải sản khai thác bốc dỡ tại đây.

Song song với đó, rà soát các điểm tàu cá bốc dỡ hải sản khai thác, tổ chức giám sát và truy xuất nguồn gốc 100% sản lượng hải sản khai thác bốc dỡ trên địa bàn thành phố, nhắc nhở chủ tàu, thuyền trưởng mở kết nối thiết bị giám sát hành trình, duy trì hoạt động 24/24 giờ khi tàu rời cảng.

Theo lãnh đạo thành phố Phú Quốc, phần lớn bà con ngư dân, chủ tàu cá, thuyền trưởng chấp hành pháp luật và hưởng ứng kế hoạch hành động cao điểm chống IUU của tỉnh Kiên Giang và thành phố.

Tuy nhiên, số lượng tàu cá trên địa bàn thành phố khá lớn, cấp giấy chứng nhận tàu cá cho nhóm tàu đó cần nhiều thời gian và nhân lực có chuyên môn, nghiệp vụ nhưng Phú Quốc thiếu nguồn nhân lực này. Việc tuần tra, kiểm tra trên biển còn gặp nhiều khó khăn, Phú Quốc chưa có tàu công vụ nên thiếu tính cơ động, chủ động khi có vụ việc xảy ra.

Phần lớn biển Phú Quốc là bãi ngang, các tàu cá neo đậu dọc theo bờ biển nên việc kiểm tra, kiểm soát tàu xuất và nhập bến tại các cảng cá, bến cá, cửa sông có lúc, có nơi còn gặp nhiều khó khăn, bất cập. Dự báo tình hình hoạt động khai thác hải sản trên biển còn diễn biến phức tạp, khó lường./.