Mới đây, Thanh tra tỉnh Bắc Giang đã ban hành kết luận thanh tra về việc chấp hành chính sách, pháp luật trong việc cấp phép, quản lý, khai thác tài nguyên đất, đá, cát, sỏi; việc cấp phép quản lý kinh doanh bãi chứa vật liệu xây dựng và thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với UBND huyện Lục Ngạn. Giai đoạn 2016 - 2021.

Lục Ngạn là huyện miền núi có diện tích tự nhiên khoảng 103.253,05 ha với địa hình dốc, nhiều đồi núi, sông, suối chia cắt; trên địa bàn có một số loại khoáng sản chủ yếu như: đất, cát, sỏi, quặng đồng, than, vàng gốc, vàng sa khoáng...các loại khoáng sản quý có trữ lượng không lớn, thường phân bố rải rác theo các sườn núi và các thung lũng, sông, suối.

Đối với tài nguyên khoáng sản là cát, sỏi tập trung chủ yếu ở lòng sông Lục Nam thuộc các xã: Phượng Sơn, Mỹ An, Quý Sơn, Trù Hựu, thị trấn Chũ, Nghĩa Hồ, Nam Dương, Hồng Giang, Tân Lập, Đèo Gia, Đồng Cốc, Tân Quang, Phú Nhuận và sông Thảo thuộc địa bàn xã Kim Sơn, Biển Động.

Đối với tài nguyên đất san lấp mặt bằng có ở 29/29 xã, thị trấn, đây là nguồn tài nguyên có trữ lượng lớn do địa hình huyện có nhiều đồi núi. Đất sét sản xuất gạch ngói có ở xã Thanh Hải, Phượng Sơn, Nam Dương; trên địa bàn chưa phát hiện tài nguyên khoáng sản là đá có giá trị, tiềm năng khai thác. Trên địa bàn huyện có 11 khu vực quy hoạch thăm dò, khai thác cát, sỏi; 10 khu vực đất san lấp; 4 khu vực nguyên liệu sét sản xuất vật liệu xây dựng; 14 khu vực không đấu giá quyền khai thác khoáng sản.

Theo đó, thực hiện Kế hoạch thanh tra năm 2022, Chánh Thanh tra tỉnh Bắc Giang đã ban hành quyết định thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật trong cấp phép, quản lý, khai thác tài nguyên đất, đá, cát, sỏi; việc cấp phép quản lý kinh doanh bãi chứa vật liệu xây dựng và thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với UBND huyện Lục Ngạn.

Liên quan đến công tác quản lý Nhà nước về khoáng sản trên địa bàn huyện Lục Ngạn, qua thanh tra được biết: Từ ngày 1/01/2016 đến ngày 31/12/2021, trên địa bàn huyện Lục Ngạn có 11 doanh nghiệp được UBND tỉnh, Sở Tài nguyên và Môi trường cấp 13 giấy phép khai thác đất, cát, sỏi (đất san lấp 6 doanh nghiệp, 6 giấy phép; cát, sỏi 5 doanh nghiệp 7 giấy phép); 58 trường hợp hộ gia đình, cá nhân được chấp thuận cho phép san gạt mặt bằng, hạ cốt nền, vận chuyển đất dư thừa với diện tích 79.988 m2, khối lượng 148.469m3.(UBND tỉnh, Sở TN và Môi trường 38; UBND huyện Lục Ngạn 20 trường hợp).

Được biết trong thời điểm thanh tra năm 2016-2020 ông Nguyễn Thanh Bình giữ chức vụ Chủ tịch UBND huyện Lục Ngạn; Từ năm 2020 đến nay ông La Văn Nam được bầu giữ chức vụ Chủ tịch UBND huyện Lục Ngạn.

Quá trình thanh tra, Đoàn thanh tra đã xem xét hồ sơ san gạt, hạ cốt nền, trực tiếp kiểm tra, xác minh đối với 7 doanh nghiệp (Công ty TNHH sản xuất và thương mại Bình Minh; Công ty TNHH xây dựng và thương mại Lục Giang Sơn; Công ty TNHH khai thác khoáng sản Hải Nam; Công ty Cổ phần đầu tư 286; Công ty TNHH MTV tư vấn đo vẽ bản đồ Việt Ngọc; Công ty TNHH khai thác khoáng sản Yến Anh) và 58 trường hợp san gạt, hạ cốt nền đã phát hiện một số sai phạm cụ thể:

Qua thanh tra phát hiện Công ty TNHH sản xuất và thương mại Bình Minh đã dừng khai thác do giấy phép hết hạn (từ tháng 6/2019); quá trình hoạt động, đơn vị đã có hành vi khai thác vượt ranh giới và bị Thanh tra sở Tài nguyên và Môi trường xử lý vi phạm hành chính theo quy định.

Cùng với đó, Công ty TNHH xây dựng và thương mại Lục Giang Sơn; Công ty TNHH khai thác khoáng sản Hải Nam: tại thời điểm kiểm tra, các doanh nghiệp khai thác trong phạm vi ranh giới cấp phép. Tuy nhiên, 2 đơn vị không cung cấp được tài liệu, sổ sách để xác định sản lượng khai thác khoáng sản thực tế, không lắp đặt hệ thống camera giám sát, trạm cân theo quy định.

Thanh tra tỉnh Bắc Giang cũng đã chỉ ra việc 15 trường hợp thuộc địa bàn 3 xã (Trù Hựu 11; Đồng Cốc 2; Mỹ An 2) thực hiện san gạt, hạ cốt nền5 vượt giấy phép với khối lượng 24.090 m3, tương ứng với số tiền 144.932.907 đồng.

Ngoài ra, Công ty Cổ phần đầu tư 286; Công ty TNHH MTV tư vấn đo vẽ bản đồ Việt Ngọc; Công ty TNHH khai thác khoáng sản Yến Anh - là các doanh nghiệp được cấp phép khai thác cát, sỏi: tại thời điểm kiểm tra, các đơn vị đang tạm dừng khai thác do vào mùa mưa lũ.

Trước đó, năm 2019 như Phapluatplus.vn đã phản ánh tại bài viết "Bắc Giang: Doanh nghiệp Bình Minh lập bến thủy nội địa "chui" để tẩu tán tài nguyên". Công ty TNHH sản xuất và thương mại Bình Minh được cấp phép khai thác diện tích mỏ đất 3,3 ha tại xã Phượng Sơn, huyện Lục Ngạn. Tuy nhiên doanh nghiệp này ngang nhiên khai thác cả địa bàn huyện Lục Nam và lập bến thủy nội địa “chui”...

Để xảy ra những sai phạm khuyết điểm trên, Thanh tra tỉnh Bắc Giang cho rằng: Công tác quản lý nhà nước về lĩnh vực khoáng sản chưa đáp ứng yêu cầu chỉ đạo, còn để xảy ra nhiều trường hợp khai thác khoáng sản, san gạt, hạ cốt nền trái phép, vượt khối lượng, ranh giới cấp phép, làm mất mốc giới khai thác; đa số các doanh nghiệp không cung cấp được tài liệu, sổ sách để xác định sản lượng khai thác khoáng sản thực tế, không lắp đặt hệ thống camera giám sát, trạm cân theo quy định; bến, bãi tập kết cát, sỏi lòng sông trên địa bàn chưa đảm bảo điều kiện hoạt động theo quy định tại Nghị định số 23/2020/NĐ-CP ngày 24/02/2020 của Chính phủ và quy định pháp luật về đất đai.

Qua thanh tra phát hiện 15 trường hợp thuộc địa bàn 3 xã (Trù Hựu 11; Đồng Cốc 2; Mỹ An 2) thực hiện san gạt, hạ cốt nền vượt giấy phép với khối lượng 24.090 m3 tương ứng với số tiền 144.932.906 đồng (phí BVMT 52.998.000đ; thuế tài nguyên 59.339.210đ; tiền cấp quyền 32.595.696đ).

Trách nhiệm đối với khuyết điểm, sai phạm nêu trên thuộc Chủ tịch UBND, Phó Chủ tịch UBND huyện phụ trách lĩnh vực; Trưởng các phòng trực thuộc UBND huyện và Chủ tịch UBND cấp xã có liên quan, giai đoạn 2016-2021.

Về biện pháp xử lý Thanh tra tỉnh Bắc Giang yêu cầu Chủ tịch UBND huyện Lục Ngạn thu hồi, nộp tiền vào Ngân sách Nhà nước qua tài khoản tạm giữ của Thanh tra tỉnh số tiền là 144.932.906 VNĐ, cụ thể như sau:

Xã Trù Hựu số tiền 87.852.231đ (11 trường hợp san gạt, hạ cốt nền vượt khối lượng so với giấy phép).

Xã Đồng Cốc số tiền 16.136.048đ (02 trường hợp san gạt, hạ cốt nền vượt khối lượng so với giấy phép).

Xã Mỹ An số tiền 40.944.627đ (02 trường hợp san gạt, hạ cốt nền vượt khối lượng so với giấy phép).

Đồng thời Thanh tra tỉnh Bắc Giang cũng yêu cầu Chủ tịch UBND huyện Lục Ngạn nghiêm túc rút kinh nghiệm, tổ chức kiểm điểm đối với tập thể, cá nhân để xảy ra khuyết điểm, vi phạm được nêu trong Kết luận thanh tra theo quy định của pháp luật.

Phapluatplus.vn sẽ tiếp tục thông tin.