Ủy ban Nhân dân thành phố Nha Trang (tỉnh Khánh Hòa) cho biết đang chỉ đạo các đơn vị chức năng của thành phố triển khai một số biện pháp nhằm xử lý lượng nước rỉ ra từ bãi rác Rù Rì tại xã Vĩnh Lương, vốn đã ngừng hoạt động từ năm 2015.

Tình trạng nước rỉ từ bãi rác Rù Rì tràn ra bên ngoài đã làm ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân tại các khu dân cư gần đó.

Theo Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố Nha Trang Lê Đại Dương, trước đây, bãi rác Rù Rì là nơi xử lý rác thải tập trung của toàn thành phố. Bãi rác này đã đóng cửa gần 10 năm trước, sau khi bãi chôn lấp hợp vệ sinh Lương Hòa được xây dựng và đưa vào hoạt động để thay thế.

Bãi rác Rù Rì là bãi rác lộ thiên, công nghệ lạc hậu, không có lớp lót đáy nên nước rỉ rác vẫn tồn tại và chảy ra môi trường trong thời gian dài.

Sau khi bãi rác Rù Rì đóng cửa, toàn bộ rác phát sinh tại thành phố Nha Trang được thu gom về xử lý tại bãi rác Lương Hòa (cũng được xây dựng tại xã Vĩnh Lương).

Cơ quan chức năng đã lên phương án khi đóng bãi rác Rù Rì, nước rỉ rác phát sinh sẽ được thu gom về hố bơm Rù Rì, sau đó bơm chuyển về Trạm xử lý nước Lương Hòa để xử lý. Vị trí điểm thu gom là tại một điểm trũng trên con suối phía dưới bãi rác Rù Rì.

Từ khi bãi rác Rù Rì đóng cửa, vào mùa khô, nước rỉ rác phát sinh ít, có thời điểm không có nước nên toàn bộ nước rỉ rác được thu gom triệt để về Trạm xử lý nước rỉ rác Lương Hòa, không chảy ra môi trường xuống khu vực dân cư.

Tuy nhiên, vào mùa mưa, nước rỉ từ bãi rác Rù Rì lại xuất hiện, hòa lẫn với nước mưa chảy ra môi trường bên ngoài, có khi mưa lớn với lưu lượng nước vượt công suất xử lý tối đa của Trạm xử lý nước Lương Hòa nên không thể xử lý triệt để.

Tình trạng này diễn ra trong các tháng mùa mưa, tùy thuộc vào lượng mưa và sẽ chấm dứt vào cuối mùa mưa.

Tại thời điểm Trạm xử lý nước rỉ rác đi vào vận hành vào năm 2015, khối lượng chất thải rắn sinh hoạt phát sinh của thành phố Nha Trang được xử lý tại bãi chôn lấp Lương Hòa là 367 tấn/ngày đêm.

Còn hiện nay (số liệu năm 2023), khối lượng chất thải rắn sinh hoạt phát sinh tại bãi rác này là khoảng 534 tấn/ngày đêm, do đó lượng nước rỉ rác cũng tăng cao. Tuyến ống áp lực dẫn nước rỉ rác qua quá trình sử dụng từ năm 2015 đến nay xảy ra hiện tượng cặn bám, nhiều lúc gây tắc nghẽn.

Để hạn chế tình trạng ô nhiễm do nước rỉ rác phát sinh vào mùa mưa, từ cuối tháng 9/2024, Ủy ban Nhân dân thành phố Nha Trang đã chỉ đạo Ban Quản lý Dịch vụ công ích và Công ty Cổ phần Môi trường đô thị Nha Trang (đơn vị vận hành bãi chôn lấp rác Lương Hòa) tăng cường bơm thu gom nước rỉ rác về Trạm xử lý nước rỉ rác. Đồng thời sử dụng vôi bột, hóa chất vi sinh để khử mùi, diệt khuẩn tại khu vực suối Lương Hòa và một số địa điểm khác; thường xuyên sử dụng xe múc, vệ sinh nền đáy suối cạn, cải thiện mỹ quan tại khu vực tập trung nước rỉ.

Ủy ban Nhân dân thành phố Nha Trang còn chỉ đạo các phòng, ban liên quan phối hợp với đơn vị tư vấn khảo sát thực địa để lập phương án thu gom nước rỉ rác của bãi rác Rù Rì. Tuy nhiên, do tính chất phức tạp của địa hình và cần tính toán chính xác lượng nước rỉ rác phát sinh, hiện vẫn chưa có phương án tối ưu.

Trong thời gian tới, thành phố Nha Trang tiếp tục làm việc với các đơn vị tư vấn để có phương án trình Ủy ban Nhân dân tỉnh Khánh Hòa xem xét, phê duyệt. Trong khi chờ đợi phương án, Ủy ban Nhân dân thành phố Nha Trang chỉ đạo các đơn vị thực hiện phủ bạt HDPE lên bề mặt bãi rác, hạn chế tối đa lượng nước mưa đi vào lòng bãi Rù Rì, công việc này dự kiến hoàn thành trong tháng 12/2024.

Bên cạnh đó, Ủy ban Nhân dân thành phố chỉ đạo các cơ quan liên quan, phối hợp với Ban Quản lý Dịch vụ công ích tăng cường kiểm tra công tác xử lý chất thải rắn sinh hoạt, xử lý nước rỉ rác của Công ty Cổ phần Môi trường đô thị Nha Trang tại khu vực bãi chôn lấp Lương Hòa.

Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố Nha Trang Lê Đại Dương thông tin, Ủy ban Nhân dân thành phố đã ban hành Quyết định số 1034/QĐ-Ủy ban Nhân dân ngày 22/10/2024 cho phép thực hiện đầu tư Dự án Nâng cấp, cải tạo hệ thống dẫn nước rỉ rác của Trạm xử lý nước rỉ rác Lương Hòa.

Phòng Quản lý đô thị thành phố Nha Trang được giao lập báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư. Dự kiến dự án này sẽ sớm triển khai thi công và đưa vào sử dụng trong năm 2025. Nước rỉ rác từ bãi chôn lấp Lương Hòa và bãi rác Rù Rì sau xử lý tại Trạm xử lý nước rỉ rác Lương Hòa được bơm về Trạm bơm 4 (tại đường Xóm Cồn, Cầu Hà Ra, phường Vạn Thạnh) bằng đường ống HDPE D90, dài khoảng 9km, sau đó dẫn về Nhà máy xử lý nước thải phía Nam tại xã Phước Đồng để xử lý triệt để trước khi xả ra môi trường.

Công suất thiết kế của Trạm xử lý nước rỉ rác là 186m3/ngày đêm, trong đó thu gom nước rỉ rác phát sinh từ Bãi chôn lấp Lương Hòa là 146m3/ngày đêm, bãi rác Rù Rì khoảng 40m3/ngày đêm./.