Bạn Phạm Thị Đào (Quảng Bình) hỏi: Vừa qua tôi bất ngờ nhận được quyết định sa thải của công ty chỉ vì trước đó tôi và trưởng phòng có chuyện xích mích cãi vã, làm ảnh hưởng đến trật tự trên dưới trong công ty. Xin hỏi, công ty sa thải tôi như vậy có đúng với quy định của pháp luật không?

LS Nguyễn Quang Huy- Đoàn Luật sư TP Hà Nội trả lời: Sa thải là hình thức kỷ luật nặng nhất được áp dụng đối với người lao động có hành vi vi phạm ở mức độ lỗi nặng, dẫn đến người sử dụng lao động thấy rằng không thể tiếp tục sử dụng người lao động và họ có quyền loại người lao động ra khỏi đơn vị bằng cách chấm dứt hợp đồng lao động. Vì việc người lao động bị mất việc ảnh hưởng rất lớn đến thu nhập và cuộc sống của họ cho nên tại Điều 125 Bộ luật Lao động 2019 quy định chỉ áp dụng hình thức xử lý kỷ luật sa thải người lao động trong trường hợp sau đây:

- Người lao động có hành vi trộm cắp, tham ô, đánh bạc, cố ý gây thương tích, sử dụng ma túy tại nơi làm việc.

- Người lao động có hành vi tiết lộ bí mật kinh doanh, bí mật công nghệ, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của người sử dụng lao động, có hành vi gây thiệt hại nghiêm trọng hoặc đe dọa gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng về tài sản, lợi ích của người sử dụng lao động hoặc quấy rối tình dục tại nơi làm việc được quy định trong nội quy lao động.

- Người lao động bị xử lý kỷ luật kéo dài thời hạn nâng lương hoặc cách chức mà tái phạm trong thời gian chưa xóa kỷ luật. Tái phạm là trường hợp người lao động lặp lại hành vi vi phạm đã bị xử lý kỷ luật mà chưa được xóa kỷ luật theo quy định tại Điều 126 của Bộ luật này.

- Người lao động tự ý bỏ việc 5 ngày cộng dồn trong thời hạn 30 ngày hoặc 20 ngày cộng dồn trong thời hạn 365 ngày tính từ ngày đầu tiên tự ý bỏ việc mà không có lý do chính đáng.

Ngoài ra, việc xử lý kỷ luât phải tuân theo nguyên tắc, trình tự, thủ tục quy định tại Điều 122 Bộ luật Lao động 2019. Cụ thể: Người sử dụng lao động phải chứng minh được lỗi của người lao động; phải có sự tham gia của tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở mà người lao động đang bị xử lý kỷ luật là thành viên; người lao động phải có mặt và có quyền tự bào chữa, nhờ luật sư hoặc tổ chức đại diện người lao động bào chữa; việc xử lý kỷ luật lao động phải được ghi thành biên bản.

Đối chiếu với trường hợp của bạn, lý do công ty đưa ra để sa thải bạn không thuộc các trường hợp người lao động bị áp dụng hình thức kỷ luật sa thải. Bên cạnh đó việc bạn bất ngờ nhận được quyết định sa thải, mà công ty chưa tổ chức cuộc họp xử lý kỷ luật bạn, trong đó có sự tham gia của tổ chức đại diện tập thể lao động và người lao động để thực hiện quyền tự bào chữa của mình. Như vậy công ty đã không tuân theo nguyên tắc, trình tự, thủ tục pháp luật quy định về xử lý kỷ luật lao động.

Do đó, hành vi công ty đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động, sa thải bạn là hoàn toàn trái pháp luật, và bạn có thể khởi kiện lên Tòa án nhân dân cấp quận/huyện nơi công ty đặt trụ sở chính để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.