Người dân di chuyển dưới trời nắng nóng tại Bắc Kinh, Trung Quốc ngày 16/6/2023. (Ảnh: AFP/TTXVN)

Nắng nóng kỷ lục tại châu Á đang khiến các nguồn năng lượng tái tạo gặp thách thức, khi cho thấy sự cần thiết phải có nguồn cung dự phòng, nâng cấp hệ thống truyền tải và cải cách thuế để đảm bảo độ tin cậy và giải quyết tình trạng mức sử dụng năng lượng sạch chậm lại.

Nhiệt độ tại nhiều nước châu Á lên đến 40 độ C vào cuối tháng Tư, sớm hơn so với hàng năm, ảnh hưởng đến cơ sở hạ tầng và gây ra tình trạng thiếu điện.

Theo công ty tư vấn Rystad, tại Trung Quốc, nơi năng lượng tái tạo chiếm hơn một nửa nguồn cung năng lượng, các nhà chức trách tiếp tục duy trì các nhà máy sử dụng than và khí đốt làm nguồn dự phòng, đáp ứng nhu cầu khi mức tiêu thụ bất ngờ tăng do nắng nóng.

Trong khi đó, theo một quan chức Bộ Năng lượng Liên bang Ấn Độ, bang Rajasthan dẫn đầu về sản xuất năng lượng mặt trời tại Ấn Độ sẽ nhận được cảnh báo sớm về các thách thức kỹ thuật do việc sử dụng gia tăng năng lượng tái tạo.

Công ty tư vấn Wood Mackenzie cho rằng để cải thiện độ tin cậy của mạng lưới điện sẽ đòi hỏi việc nâng cấp tốn kém. Chỉ riêng việc nâng cấp mạng lưới truyền tải và phân phối tại châu Á-Thái Bình Dương có thể tốn kém ít nhất 2.000 tỷ USD trong thập kỷ tới.

Ấn Độ sẽ kéo dài thời gian hoạt động của các nhà máy điện sử dụng than và Trung Quốc sẽ xây dựng các nhà máy mới để đảm bảo đủ nguồn dự phòng khi nhu cầu sử dụng điện tăng, với nguy cơ làm gia tăng lượng khí thải, do thiếu các quy định và cải cách chính sách.

Nhà phân tích Lauri Myllyvirta tại Trung tâm nghiên cứu về năng lượng và không khí sạch, cho rằng việc thiếu cơ cấu thuế ở nhiều nước châu Á để khuyến khích việc vận hành các máy điện sử dụng than trong chỉ vài giờ cao điểm trong ngày có thể khiến các công ty vận hành mạng lưới cho phép các nhà máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch hoạt động nhiều nhất có thể.

Nguồn điện từ năng lượng mặt trời và gió khó dự báo và kiểm soát khi điều kiện thời tiết của các nước khác nhau, không thể tăng hay giảm theo nhu cầu như với thủy điện và nhiệt điện.

[Trung Quốc: Bắc Kinh trải qua đợt nắng nóng nhất kể từ năm 2014]

Trung Quốc và Ấn Độ đang xem xét các giải pháp để khuyến khích sản xuất điện linh hoạt. Ngày 23/6, Ấn Độ thông báo sẽ hạ thuế điện, khi năng lượng mặt trời được đưa vào sử dụng và tăng trong 9 giờ cao điểm từ tháng 4/2024.

Theo Cơ quan Năng lượng Tái tạo Quốc tế, công suất năng lượng sạch ở châu Á tăng 12% trong năm 2022, tốc độ nhanh nhất trong số các khu vực lớn.

Wood Mackenzie nhận định tỷ trọng năng lượng tái tạo trong hỗn hợp năng lượng tại châu Á dự kiến tăng gấp đôi từ mức của năm 2011 lên 28% trong năm nay.

Đóng góp lớn nhất trong sự tăng trưởng này là năng lượng gió và mặt trời, hai nguồn năng lượng có tỷ trọng chung chiếm 14%, so với mức 1% vào năm 2011./.