Hiện tại, giá cổ phiếu nhóm ngành ngân hàng đã điều chỉnh giảm khoảng 15% so với mức đỉnh trước đó. (Ảnh minh họa. Nguồn: Vietnam+)

Trên thị trường chứng khoán, giá cổ phiếu nhóm ngành ngân hàng đã điều chỉnh giảm khoảng 15% so với mức đỉnh trước đó. Điều này phần nào đã phản ánh những tác động tiêu cực của đợt bùng phát dịch COVID-19 lên hoạt động kinh doanh của ngành này.

Tuy nhiên, đánh giá xu hướng thị trường chứng khoán trong thời gian tới, nhóm nghiên cứu từ Công ty Chứng khoán VNDIRECT phân tích về phương diện dòng tiền, thanh khoản thị trường tăng trưởng ổn định (từ đầu năm đến nay) trong bối cảnh mặt bằng lãi suất huy động thấp. Trên thực tế, thị trường chứng khoán đang trở thành kênh đầu tư hấp dẫn thu hút các nhà đầu tư cá nhân.

Trên cơ sở đó, VNDIRECT nhận thấy xu hướng trên còn tiếp tục kéo dài sang đến năm 2022. Điều này được thể hiện thông qua sự tăng trưởng số lượng tài khoản cá nhân mở mới trong hai tháng gần đây.

Ở góc độ hàng hóa, nhóm cổ phiếu ngân hàng đang chiếm đến một phần tư giá trị vốn hóa thị trường. Do đó, nhóm ngành này tiếp tục là một trong những lĩnh vực thu hút dòng vốn từ nhà đầu tư cá nhân ngày càng gia tăng.

Kết quả kinh doanh ấn tượng

Theo số liệu tổng hợp từ VNDIRECT, kết quả kinh doanh của 17 ngân hàng niêm yết có tổng thu nhập lãi thuần tăng 46,1% so với cùng kỳ trong quý 2/2021 (từ nền tăng trưởng thấp của quý 2/2020). Kết quả này được hỗ trợ bởi khu vực tín dụng có mức tăng 18,4% so với cùng kỳ và biên lãi suất (NIM) bình quân tăng 109 điểm cơ bản.

Tính chung sáu tháng, tổng lợi nhuận ròng của 17 ngân hàng này (có tổng dư nợ vay chiếm 66% tín dụng toàn ngành) đã tăng 55,5% so với cùng kỳ. Trong đó, lợi nhuận ròng của 3 ngân hàng niêm yết có vốn Nhà nước là VCB, CTG và BID có mức tăng 42,5% so với cùng kỳ.

Báo cáo của VNDIRECT cũng chỉ ra hầu hết các ngân hàng niêm yết đều ghi nhận biên lãi suất mở rộng trong nửa đầu của năm, do chi phí vốn giảm sâu hơn mức giảm của tỷ suất sinh lời của tài sản. Trong số đó, các mã TCB, ACB và BID ghi nhận mức cải thiện biên lãi suất lớn nhất và chỉ có hai mã HDB và STB giảm biên lãi suất.

Về chi phí vốn, lãi suất huy động của các ngân hàng tiếp tục xu hướng giảm kể từ năm 2020 (giảm khoảng 10-50 điểm cơ bản ở các kỳ hạn).

“Lãi suất huy động giảm là do thanh khoản dồi dào trong khi cầu tín dụng vẫn chưa phục hồi mạnh. Do đó, tất cả các ngân hàng đều được hưởng chi phí vốn (COF) giảm,” nhóm nghiên cứu phân tích.

Trên thị trường chứng khoán, các mã TCB, MBB và LPB ghi nhận lợi suất tài sản tăng trong 6 tháng nhờ tăng cường cho vay và gia tăng tỷ trọng cho vay đối với mảng bán lẻ. Bên cạnh đó, các VCB, VIB và ACB cũng ghi nhận mức giảm lợi suất tài sản ít hơn các ngân hàng khác nhờ tỷ trọng cho vay bán lẻ cao.

Tăng trưởng lợi nhuận ròng các ngân hàng niêm yết quý 2 và 6 tháng:

(Nguồn: VNDIRECT)

Biên lãi suất cải thiện chậm về cuối năm

Trong bối cảnh dịch bệnh tác động tiêu cực đến mọi mặt đời sống-xã hội, đặc biệt là hoạt động sản xuất-kinh doanh của khu vực doanh nghiệp, VNDIRECT cho rằng việc cải thiện biên lãi suất sẽ chậm lại trong nửa cuối năm, do các ngân hàng thương mại được yêu cầu hạ lãi suất cho vay để hỗ trợ khách hàng/doanh nghiệp trong đại dịch.

Cụ thể, các ngân hàng có vốn Nhà nước như VCB và CTG đã giảm lãi suất cho vay 1 điểm phần trăm, BID giảm 1,5 điểm phần trăm cho tất cả khách hàng trong nửa cuối năm. Sau đó, VCB công bố giảm lãi suất cho vay thêm 0,5 điểm phần trăm đối với các khoản vay hiện hữu của khách hàng tại Thành phố Hồ Chí Minh, Bình Dương và 17 tỉnh phía Nam đang thực hiện Chỉ thị 16. Tổng gói hỗ trợ lãi suất của 3 ngân hàng này ước tính gần 11.000 tỷ đồng (trong nửa cuối năm).

Nhóm các ngân hàng thương mại tư nhân cũng tương tự, các mã TCB, VPB, MBB và ACB giảm lãi suất cho vay lên đến 1,5 điểm phần trăm đối với các khoản vay hiện tại và khoản vay mới để hỗ trợ khách hàng.

Trong khi đó, xu hướng cải thiện biên lãi suất tại các ngân hàng sẽ không đồng đều, phụ thuộc vào mức độ biến động của mỗi ngân hàng trong việc cạnh tranh huy động tiền gửi và nhu cầu huy động vốn rất khác nhau.

Tuy nhiên, trước những ảnh hưởng của đợt bùng phát dịch bệnh kéo dài, VNDIRECT kỳ vọng khả năng Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục duy trì chính sách tiền tệ linh hoạt hiện hành cho đến năm 2022. Nhờ vậy, các ngân hàng sẽ tiếp tục hưởng lợi từ chi phí vốn thấp.

Do đó, trong bối cảnh cạnh tranh tiền gửi không gay gắt lắm và thanh khoản dồi dào như hiện nay, VNDIRECT khuyến nghị triển vọng đầu tư vào các mã các ngân hàng có khả năng mở rộng cho vay cá nhân vì sẽ được hưởng lợi suất tài sản tốt hơn.

Giá cổ phiếu nhóm ngân hàng giảm khoảng 15% so với đỉnh giai đoạn tháng Sáu:

(Nguồn: VNDIRECT)

Chất lượng tài sản cải thiện

Theo VNDIRECT, tỷ lệ nợ xấu bình quân tại cuối quý 2 của 17 ngân hàng niêm yết tiếp tục giảm xuống còn 1,49% so với mức 1,54% (cuối năm 2020) và mức 1,81% (cuối quý 2/2020). Các ngân hàng ghi nhận chất lượng tài sản tốt nhất với tỷ lệ nợ xấu thấp, gồm có TCB (0,4%), VCB (0,7%), ACB (0,7%) và MBB (0,8%). Đáng chú ý, TCB đã tích cực xóa nợ trong sau tháng đầu năm, giúp tỷ lệ nợ xấu bình quân của ngân hàng này đạt mức thấp nhất từ trước đến nay là 0,4%.

Cụ thể, tổng nợ tái cơ cấu của 3 ngân hàng có vốn Nhà nước (VCB, CTG, BID) và 6 ngân hàng niêm yết tư nhân (TCB, MBB, ACB, HDB, VIB, TPB) giảm từ mức 77.725 tỷ đồng (cuối năm 2020) xuống mức 41.170 tỷ đồng (cuối quý 2/2021).

VNDIRECT cho biết hầu hết các ngân hàng đã tích cực trích lập dự phòng trong sáu tháng của năm, để chuẩn bị cho khả năng nợ xấu mới tăng cao do các doanh nghiệp chịu tác động mạnh từ khi đợt bùng phát đang diễn ra. Các ngân hàng dẫn đầu trong việc trích lập dự phòng thể hiện qua tỷ lệ trích lập dự phòng/lợi nhuận trước dự phòng cao, gồm có BID (65,5%), VPB (48,9%), EIB (44,3%). Tỷ lệ bao nợ xấu trung bình được cải thiện từ mức 108,8% (cuối 2020) lên 123,2% (quý 2/202), điển hình là VCB (351,8%), TCB (258,9%), MBB (236,5%) và ACB (207,7%).

Ngày 7/9, Ngân hàng Nhà nước ban hành Thông tư 14/2021/TT-NHNN cho phép các ngân hàng được cơ cấu lại thời hạn trả nợ và miễn giảm lãi phí, giữ nguyên nhóm nợ đối với dư nợ phát sinh sau thời gian quy định theo Thông tư 03/2021/TT-NHNN và Thông tư 01/2020/TT-NHNN.

“Chính sách mới này sẽ giúp giảm áp lực trích lập dự phòng cho các ngân hàng và hỗ trợ doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi đại dịch, tuy nhiên vẫn có những lo ngại về khả năng gia tăng nợ xấu trong một vài quý tới. Trên cơ sở đó, các nhà đầu tư có thể giải ngân tại các mã các ngân hàng có chất lượng tài sản vững chắc và nguồn dự phòng dồi dào,” khuyến nghị từ VNDIRECT./.